Διάλεξη του κ. Ανδρέα Σεραφείμ, μεταδιδακτορικού υπότροφοι του Πανεπιστημίου Κύπρου, την Τετάρτη 12/12, στην αίθουσα 1 του Μαρασλείου, 6-8 μ.μ.
Η πιο γνωστή μας άγνωστη ρητορική:
Τεχνικές πειθούς στην αρχαία και σύγχρονη πολιτική και δικαστική επικοινωνία
Ανδρέας Σεραφείμ
Μεταδιδακτορικός Υπότροφος, Πανεπιστήμιο Κύπρου
Πώς είναι δυνατό να μας είναι γνωστή, αλλά ταυτόχρονα και άγνωστη, η ρητορική; Και για ποια ακριβώς ρητορική μιλάμε; Από πού προέρχεται η ρητορική αυτή, ποιες είναι οι ρίζες της, πώς ακριβώς μας αφορά και γιατί; Μπορούμε να την αναγνωρίσουμε σε πτυχές του δημοσίου βίου; Μπορούμε να την εντοπίσουμε, για παράδειγμα, στον λόγο ενός Κυπρίου, Ελλαδίτη ή Ευρωπαίου πολιτικού σήμερα; Μπορούμε να τη χρησιμοποιήσουμε στην πολιτική, για να επηρεάσουμε το συναίσθημα και τη λογική του ακροατηρίου μας και να κερδίσουμε ή να υφαρπάξουμε την εμπιστοσύνη και την ψήφο του; Μπορούμε να τη χρησιμοποιήσουμε στο δικαστήριο, για να εκπροσωπήσουμε τον πελάτη μας αποτελεσματικότερα; Η διάλεξή μου, «Η πιο γνωστή μας άγνωστη ρητορική», στόχο έχει να απαντήσει στα ερωτήματα αυτά και να εκθέσει τη διαχρονική χρησιμότητα της αρχαίας ελληνικής ρητορικής θεωρίας και πράξης.
Μετά από μία σύντομη και απλουστευμένη αναδρομή στην ιστορία της αρχαίας ελληνικής ρητορικής και στον θεσμικό τρόπο απόδοσης δικαιοσύνης στο αρχαιοελληνικό νομικό σύστημα, θα επιχειρηθεί η εξέταση των μεθόδων πειθούς, οι οποίες χρησιμοποιήθηκαν και ακόμα χρησιμοποιούνται στην πολιτική επικοινωνία και στο δικαστήριο. Έμφαση αποδίδεται στην «υπόκριση» (δηλαδή, στη χρήση της φωνής και του σώματος των πολιτικών ομιλητών), στην «ηθοποιία» (δηλαδή, στην παρουσίαση χαρακτήρων), στις τεχνικές «παθοποιίας» (δηλαδή, διέγερσης του συναισθήματος), στη χρήση θρησκευτικών αναφορών και στις μεθόδους διακωμώδησης του αντιπάλου. Στο πλαίσιο της διάλεξης, θα εξεταστούν διάφορες αρχαιοελληνικές ρητορικές τεχνικές, οι οποίες εντοπίζονται ακόμα σε λόγους Κυπρίων, Ελλαδιτών, Άγγλων και Αμερικανών πολιτικών, καθώς επίσης και μία «προσομοίωση» (δηλαδή, μία ζωντανή παρουσίαση) ενός τμήματος της γνωστής δικαστικής αντιπαράθεσης ανάμεσα στον αρχαίο ρήτορα Αισχίνη και στον πολιτικό του αντίπαλο Τίμαρχο, όπως αυτή παρουσιάζεται στον λόγο του πρώτου, Κατά Τιμάρχου.
Σύντομο βιογραφικό ομιλητή
Ο Ανδρέας Σεραφείμ είναι αριστούχος απόφοιτος του τμήματος Κλασικών Σπουδών και Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Κύπρου, κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου από το University of Texas at Austin και διδακτορικού τίτλου από το University College London. Έχει, από το 2014 μέχρι σήμερα, καταλάβει πολλές θέσεις σε πανεπιστήμια της Κύπρου και του εξωτερικού, ενώ από το 2017 μέχρι σήμερα είναι μεταδιδακτορικός υπότροφος στο Πανεπιστήμιο Κύπρου. Η βασική και τρέχουσα έρευνά του επικεντρώνεται στη μελέτη διαφόρων πτυχών της αρχαίας ελληνικής ρητορικής και του δικαίου, της επιτέλεσης (performance), της αρχαίας θρησκείας, διαφόρων διεπιστημονικών θεωριών (π.χ. γλωσσικών θεωριών, χιούμορ, θεωριών φύλου) και της πρόσληψης (reception).
Έχει εκδώσει δύο επιστημονικά βιβλία σε διεθνείς εκδοτικούς οίκους: την πρώτη του μονογραφία με θέμα την επιτέλεση στην Αττική ρητορεία και τον πρώτο συλλογικό τόμο με θέμα τη χρήση θεατρικών τεχνικών στην ελληνική και ρωμαϊκή ρητορεία. Έχει, επίσης, εκδώσει αρκετά άρθρα σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά. Προγραμματίζει την έκδοση έξι ακόμα επιστημονικών βιβλίων: ένος τόμου ερευνητικής εξέτασης των στρατηγημάτων πειθούς στην αρχαιότητα, ένος τόμου για την πρόσληψη της αρχαίας ρητορικής, ένος ακόμα τόμου για τις τεχνικές ενότητας και διχόνοιας στην αρχαία ρητορική και λογοτεχνίας, μίας ακόμα μονογραφίας, η οποία εξετάζει τη χρήση θρησκευτικών αναφορών σε αρχαίους ελληνικούς ρητορικούς λόγους και δύο ερμηνευτικών υπομνημάτων στα Νέα Ελληνικά για λόγους του Λυσία και του Δημοσθένη, με μετάφραση και σχόλια.